ذکر توجه قلبی و فکری به حضرت حق جل و جلاله است. حضرت امام صادق عليه السّلام مىفرمايد:
كه: هر كه به ياد خدا است، نه به زبان تنها، بلكه به دل و زبان و به ظاهر و باطن،
متوجّه جناب او است.
پس البتّه او مطيع و منقاد الهى است و از او عصيان صادر نمىشود،
چرا كه منشأ صدور عصيان، غفلت است.(امام صادق، مصباح الشریعه، باب پنجم)
امام صادق (ع)، فرمود: چيزى نيست مگر آنكه براى آن حدّى است كه بدان پايان پذيرد جز
ذكر خدا كه پايانى ندارد.
خدا عز و جل فريضههائى واجب كرده است و هر كه آنها را انجام دهد همان حدّ و پايان
آنها است، و ماه رمضان است و هر كه آن را روزه دارد همان حدّ و پايان آن است.
حجّ
را واجب كرده است و هر كه حجّ كرد به پايان آن رسيده جز همان ذكر خدا، به راستى كه
خدا عز و جل به اندك از آن راضى نشده و براى آن پايانى مقرر نكرده است
سپس اين آيه
را خواند (۴۲ سوره احزاب): «أيا كسانى كه گرويديد! ياد كنيد خدا را بسيار و تسبيح
گوئيدش در بامداد و پسين» پس فرمود:
خدا براى آن حدّى مقرر نكرده كه در آن به پايان
رسد، فرمود (ع):
پدرم بسيار ذكر خدا مىكرد، من به همراه او مىرفتم و او ذكر خدا
مىگفت، با او ذكر غذا مىخوردم و او ذكر خدا مىگفت، و هر آينه كه با مردم در
گفتگو بود و آنش از ذكر خدا باز نمىداشت و من مىديدم زبانش به كامش چسبيده بود و
مىفرمود:
«لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ» و شيوهاش بود كه ما را جمع مىكرد و دستور مىداد
به ذكر خدا تا آفتاب مىزد و هر كدام ما كه قرائت (قرآن) مىدانستيم، دستور به
قرائت مىداد و هر كدام كه قرائت نمىدانستيم، او را دستور به ذكر مىداد.
در هر
خانه قرآن خوانده شود و ذكر خدا عز و جل گردد، بركتش فزون شود و فرشتهها در آن در
آيند و شياطين از آن دورى گزينند و براى اهل آسمان بدرخشد چنانچه ستارههاى فروزان
براى اهل زمين مىدرخشند و هر آن خانه كه در آن قرآن نخوانند و ذكر خدا نگويند،
بركتش كم شود و فرشتهها از آن دورى گزينند و شياطين در آن حاضر شوند.
و محققاً
رسول خدا (ص) فرموده است: آيا به شما خبر ندهم از بهترين كارهاى شما كه درجه
بلندترى است براى شما و در نزد خداوند شما بهتر شما را پاك دامن مىكند و از پول
طلا و نقره براى شما بهتر است و خوبتر از آن است كه به دشمن خود برخوريد و با
آنها نبرد كنيد و از آنها بكشيد و كشته شويد؟
عرض كردند: يا رسول اللَّه! چرا،
فرمود: آن بسيار ذكر خدا كردن است، سپس فرمود: مردى نزد پيغمبر (ص) آمد و عرض كرد:
بهترين اهل مسجد كيست؟ فرمود: آنكه بسيار ذكر خدا كند.
این کتاب تالیف دکتر سید سلمان صفوی با تحقیق و ترجمه انجام شوه توسط
دکتر فرزانه اعظم لطفی و
دکتر سرویش تریپاتی سرمست است.