تاریخ معرفت ایرانزمین با سه شخصیت با نام سهروردی مشهور از سهرورد زنجان مزین شده
که معروف ترین آنها «شیخ اشراق» است و دو دیگر بزرگواران از عرفای شامخ ایران هستند.
دو سهروردی عارف از منظر تاریخی بر شیخ اشراق، حکیم متاله تقدم دارند.
ضياءالدين ابوالنجيب عبدالقاهر سهروردي (490ـ563 هـ.ق./ 1097ـ1168 م) متولد سهرورد
زنجان ایران، از مشايخ بزرگ صوفيان و از اكابر صوفيه و مشايخ عرفاى قرن ششم هجرى
است.
او عارفی بسيار عابد و زاهد و عالِم به علوم ظاهري و باطنی، در طريقت منسوب به
ابوحامد غزالى و در شهر بغداد مرشد و پير طريقت سهروردیه بود.
مهم ترین کتاب
ابونجیب سهروردی «آداب المريدين» كتابي عرفاني به زبان عربي در تصوف است.
اين كتاب
با مقدمه ای كوتاه و 27 فصل، درباره اصول اعتقادات صوفيان، احوال و مقامات سالكان،
شطحيات صوفيان، آداب صوفيان در سفر و حضر و سماع به نگارش درآمده است.
«آدابالمريدين»
از آغاز تأليف همواره مورد توجه و تمسك جميع ارباب طريقت بوده است.
شهابالدين
ابوحفص عمر بن محمد سهروردي (539ـ632 هـ.ق./ 1144ـ1235 م) برادرزاده مؤلف، در نگارش
كتاب «عوارف المعارف» اين كتاب را مبناي كار خویش قرار داده است.
متن كامل «آداب المريدين»
در قرن 8 هـ.ق./ 14 م توسط عمر بن محمد بن احمد شيركانی به فارسي روان ترجمه شد.
محمد يوسف حسيني ملقب به «گيسو دراز» نیز در 813 هـ.ق./1410 م این کتاب را به فارسي
ترجمه و شرح كرد.
متن عربي «آدابالمريدين» همراه با ترجمه فارسی عمر شيركانی در سال 1363 هـ.ش. به كوشش نجيب مايل هروی توسط نشر مولی در تهران انتشار یافت.